Dag 23 - Fantastisch Persepolis, een eenzame dichter en een blote hals

Dag 23 - zo 25 mei - Shiraz

Shiraz = Persepolis!!! 
Vandaag vroeg uit de veren (kwart voor zes) om rond openingstijd (acht uur) voor de poort van Persepolis te staan. Persepolis is een van de hoogtepunten van deze reis (toen ik deze reis aan het overwegen was en zag welk deel ik al eerder bezocht had, was Persepolis het eerste waarvan ik dacht dat ik graag nog een keer wilde zien, direct gevolgd door Esfahan).

Persepolis is voor de ongeïnteresseerden misschien een hoop stenen, maar voor de geïnformeerde geïnteresseerden is het een van de mooiste ruïnecomplexen die er is. Het is gebouwd op een verheven platform van ongeveer 120.000 vierkante meter. Je bereikt dat plateau via twee brede trappen met lage diepe treden (zodat je er met een lang gewaad waardig op kunt lopen en het ook te paard makkelijk kunt beklimmen). Dan kom je boven bij de 'Poort der Naties' een grote imposante poort met aan weerskanten een mytisch beest (een stier met mensenhoofd) en met op de binnenmuren van de doorgang afbeeldingen van Shah Darius de Grote (de bouwer van Persepolis). Door de poort kom je op een straat met aan de rechterkant het Apadana paleis (het paleis waar Darius de hoogwaardigheidsbekleders ontving van de 23 landen die tot zijn rijk behoorden) waar je voor een kwart omheen moest lopen om de hoofdingang te bereiken. Die hoofdingang wordt gevormd door een dubbele trap versierd met uitgehouwen figuren. Die figuren beelden de 23 volkeren uit waarover Darius heerste met lastdieren en giften. (Leuke symbolische details: De volkeren gaan vriendschappelijk met elkaar om, ze hebben hun hand amicaal op elkaars schouder en wanneer ze een zwaard dragen dan duwen ze die stevig in de schede. Er zijn alleen alleen mannen afgebeeld, zelfs de meeste afgebeelde dieren zijn overduidelijk mannetjes.) Het paleis zelf had hoge zuilen en nog meer beeldhouwwerk en reliëfs. 
Rond dit paleis staan verschillende andere paleizen, waaronder de woonpaleizen van Darius en zijn opvolgers, een paleis voor de bevelhebers van het leger en een schatkamer. Van sommige paleizen staan nog pilaren en gedeeltes van muren overeind (of beter gezegd, die zijn weer overeind gezet) van anderen zijn alleen de lijnen van de fundamenten nog zichtbaar tussen losliggende stukken beeldhouwwerk en zuilen. Met een beetje verbeeldingsvermogen heb je genoeg om de stad in gedachte te kunnen zien. Delen van het complex waren afgesloten (waaronder grote delen van het Apadana paleis), maar je kon overal genoeg van zien om een goed beeld te krijgen.
Ik heb eerst een 'snel' rondje van een uur gemaakt door het complex om alles weer eens te zien en wat foto's te maken (ik wist dat ik de meeste mooie plaatjes al had, maar toch moest ik opnieuw foto's maken). Daarna ging ik naar het graf van Artaxerxes, een van de opvolgers van Darius, in de berg boven Persepolis. Het graf zelf is leeg en niet zo spectaculair, maar net onder het graf zijn een paar terassen of grote treden gebouwd en in de schaduw van de bovenste heb ik het uitzicht over Persepolis bewonderd (de vorige keer ben ik beneden gebleven, om zoveel mogelijk tijd in Persepolis door te brengen). Toen ik het uitzicht voldoende op me in had laten werken ben ik weer naar beneden gegaan om o.a. de Apadana trappen in meer detail te bekijken. Ik was net op tijd bij de uitgang om nog een halve kop thee te kunnen drinken voordat we vertrokken.
Persepolis is onbeschrijfelijk mooi en indrukwekkend. Ik heb het geprobeerd, maar ik denk dat het beter tussen de regels door duidelijk wordt.
Volgens de overlevering is Persepolis, na maanden lang de verovering van de stad gevierd te hebben, in een dronken bui door Alexander de Grote in de brand gestoken (volgens sommige verhalen opgehitst door zijn meereizende maîtresse, als vergelding voor de vernielingen in de Acropolis van Athene een paar eeuwen eerder). 

Tegen de middag (toen het bij Persepolis druk en heet begon te worden) gingen we naar Naqsh-e Rajab. Hier zijn drie reliëfs in de rotswand uitgehouwen die de kroning en anderen taferelen uit het leven van twee Sassinidische Shahs uitbeelden (de Sassiniden zijn een dynastie van Perzische Shah's).
Daarna gingen we door naar Naqsh-e Rostam. Hier zijn vier koningsgraven in de bergwand uitgehouwen (waaronder dat van Darius de Grote) en zes reliëfs die naast een kroningsseremonie o.a. de overwinning op drie afzonderlijke Romeinse keizers verbeelden. Zeer indrukwekkend.

Terug in Shiraz lieten we ons afzetten bij het mausoleum van Hafez, een beroemde Perzische dichter (er zijn twee zaken die elke Iranees bezit: een koraan en een gedichtenbundel van Hafez). Door de warmte was er nu bijna niemand, wat het minder aantrekkelijk maakte dan de vorige keer dat ik hier was. Omdat Hafez mij erg weinig zegt en het park om het mausoleum niet zo groot is, is de belangrijkste reden waarom een buitenlandse toerist hier naar toe gaat toch vooral om te kijken hoe Iranezen het ervaren (kijken hoe ze met elkaar op de foto gaan voor het graf, hoe ze hun toekomst late voorspellen door een gedichtenbundel open laten vallen op het graf, waarbij ze een aanwijzing zouden moeten vinden in het gedicht waarop het boek openvalt en ook hoe architectuurstudenten het mausoleum natekenen.
Op de terugweg naar het hotel nog een moskee bezocht met een mausoleum van een vertrouweling van de heilige imam Reza. Opnieuw een glitterende zaal met spiegelmozaïeken. Op het binnenplein werd Antonia een chador omgehangen, omdat ze iets te veel van haar hals liet zien. Een Iranees waar we op dat moment mee stonden te praten zei dat het gebruikelijk was dat vrouwen bij heiligdommen hun onderarmen en hals bedekt houden (wij verontschuldigden ons uitgebreid en zeiden dat we altijd proberen om de gebruiken van het land te volgen maar dat we daar per ongeluk wel eens een fout in maken). Daarna vroeg hij heel omslachtig hoe wij mannen, Jan en ik, het ervaren dat vrouwen in het westen vaak hun onderarmen, hals en soms zelfs ook een stukje onder de hals onbedekt hebben! Het antwoord, dat wij dat gewend waren en dat dat voor ons niet anders is dan onbedekte handen en gezicht voor hem, vond hij duidelijk erg ongeloofwaardig.

Het was nog geen vier uur dat wij tereg waren in het hotel. Er was op zich nog genoeg te zien in de buurt om nog een paar uur door te brengen, maar we hadden genoeg indrukken opgedaan vandaag. 
's Avonds heerlijke Iraanse variaties op westerse gerechten gegeten.