Dag 06 - Lege rivieren, gemetamorfoseerde kolen en aardige mensen

Dag 6 - do 8 mei - Kahta - Atatürk Stuwmeer - Sanliurfa

Vandaag een korte rit, dus we hoefden pas om 9:00 te vertrekken.
We hielden een koffiestop bij de Attatürkdam. Dit soort bouwwerken blijft imposant. De pijpen waar het water door stroomt naar de stroomturbines toe, de wateroverlaat voor wanneer het waterpeil in het stuwmeer te hoog wordt en de dam zelf natuurlijk. De dam zelf ziet er al groot uit, maar wanneer er dan verteld wordt dat de dam zo'n 150 m hoog is en 1600 meter lang, krijgt het een heel ander perspectief en wordt het nog groter.
De dam heeft voor veel economische groei gezorgd in de omgeving door constructiewerken, wegenbouw, etc maar ook doordat er nu water beschikbaar is voor landbouw, o.a. katoen, waardoor er ook weer industrie komt om die landbouwgewassen te verwerken. De keerzijde van de medaille is het stuwmeer dat tal van dorpen, steden en historische plaatsen onder water heeft gezet en dat er nauwelijks nog water door de Tigris naar Syrië stroomt (niet alleen de irrigatie kost veel water dat Syrië nu niet meer bereikt, maar het stuwmeer heeft ook een veel groter oppervlak dan het stuk rivier dat daar oorspronkelijk stroomde, waardoor vooral in de zomer veel meer water verdampt dat dus ook niet meer naar Syrië kan stromen).
De bevolking die verdreven wordt, wordt in grote woontorens gehuisvest die overal in plukjes bij elkaar rond de steden staan; ze zien er van buiten prachtig uit, met mooie kleuren en vaak kleurig verlicht in het donker, maar van binnen schijnen ze al te vervallen voordat ze klaar zijn (het zijn onderdelen van grote regionale of landelijke projecten van projectontwikkelaars met politieke connecties). De verminderde hoeveelheid water die nu de benedenloop van de Tigris in stroomt zorgt al voor watergebrek in Syrië, terwijl Jordanië, nog verder langs de rivier, helemaal niets meer krijgt; er is en groot risico dat die landen in de toekomt daardoor zo in de problemen komen dat ze het zelf komen halen (m.a.w. de dam zullen bombarderen of opblazen).

Daarna gingen we door naar Șanliurfa, waar we om 12 uur aankwamen. Er werd afgesproken dat José om half twee naar de oude stad zou gaan met iedereen die mee wilde. In eerste instantie wild ik met de groep mee, maar toen ik even over 12 uur de straat op liep om iets te eten te zoeken, bedacht ik me dat ik net zo goed meteen door kon lopen naar de oude stad en daar bij de vijvers met heilige karpers iets kon eten.
Op mijn gemak liep ik naar de oude stad, tussen alle bedevaartgangers in. Șanliurfa is voor veel Islamieten, Christenen en Joden een bedevaartoord. Volgens de plaatselijke overlevering is dit het bijbelse Ur, waar Abraham door koning Nimrod ter dood veroordeeld was omdat hij tempels van de plaatselijke goden ontheiligde. Toen de brandstapel werd aangestoken zou God het vuur in water en de brandende kolen in karpers hebben veranderd. Nazaten van die karpers zouden nu nog steeds in de vijvers rondzwemmen. 
Langs één van die vijvers liggen een paar terrasjes van theehuizen en op één van die terrasjes heb ik twee jaar geleden lekkere Turkse pizza's gegeten, dus daar ging ik nu weer zitten (uit nostalgie zelfs aan dezelfde tafel en op dezelfde stoel :-)). Helaas hadden ze nu geen eten meer (of de kelner begreep me niet, dat kan ook), maar omdat ik een lekker plekje aan het water had en ik niet erg hongerig was, heb ik alleen thee besteld. Later kwam er een jochie langs die broodringen met sesamzaad verkocht en toen was ook dat 'probleem' opgelost. :-)

Ik ben daar even blijven zitten, lekker een beetje kijken, een beetje theedrinken en me een beetje inlezen voor de excursie van morgen. Het lijkt er bijna op dat ik deze reis nog kan relaxen ook! :-) Op een gegeven moment kwam er een windvlaag en begon het iets te regenen. Ik zat onder een boom, maar die was niet bepaald waterdicht. Ik ben eerst verkast naar een plek onder een parasol, maar op die plek had ik geen uitzicht en het werd iets frisser omdat het een beetje bleef waaien. Ik heb mijn thee opgedronken, mijn rekening betaald en ben weer gaan lopen. De lichte regen en het beetje wind die niet echt prettig waren om in te zitten waren niet echt onprettig om in te lopen en in de smalle straatjes van de bazaar had ik er helemaal geen last van.
De bazaar van Șanliurfa is meer een dicht opeengepakte winkelwijk met een wirwar van overdekte en onoverdekte straatjes dan dat het één complex is. De bazaar is onderverdeeld in secties die gespecialiseerd zijn in een thema: kleding, schoenen, ijzerwaren, metaalbewerking, kruiden, etc. Net als in de stad was de sfeer op de bazaar heel gemoedelijk. Niemand was gehaast, mensen zeiden me gedag of vroegen me waar ik vandaan kwam of iets dergelijks en gingen daarna weer hun eigen weg, handelaars probeerden me soms wel te interesseren voor hun handelswaar maar accepteerden het onmiddellijk wanneer ik niet geïnteresseerd was en zelfs bedelaars, die door dit soort bedevaartplaatsen aangetrokken worden (bedevaartgangers voelen zich toch net iets vromer dan in het dagelijkse leven en één van de pilaren van de Islam is geven aan de armen), doen eigenlijk niets meer dan even de aandacht op zichzelf vestigen en het aan de ander over te laten om wel of niet iets te geven. 

Na een tijdje de bazaar doorkruist te hebben stond ik op een gegeven moment weer op straat. Op de één of andere manier had mijn meestal goede richtingsgevoel een afslag of flauwe bocht gemist en was ik niet in de hoofdstraat uitgekom, maar in een brede zijstraat die daar veel op leek. Ik merkte dat ik fout gelopen was toen de straat niet breder werd, maar juist smaller.
Omdat ik niet wist hoe fout ik zat (ik kon een totaal verkeerde kant opgelopen zijn, maar ook in een straat zijn die parallel liep aan de hoofdstraat) vroeg ik aan een aardige man waar mijn hotel was (ik had een visitekaartje met het adres bij me). Hij kon het me niet uitleggen, maar hij heeft me door een paar jongens naar de hoofdstraat laten brengen. (Had ik al gezegd hoe aardig en gemoedelijk de mensen hier zijn?) 

In mijn kamer heb ik nog even wat gerommeld tot het tijd was om naar beneden toe te gaan om te kijken wie er gingen eten. Met de halve groep zijn we bij een lokaal restaurant wezen eten. (Met lokaal restaurant bedoel ik niet een restaurant in de buurt, maar een restaurant dat gericht is op de normale lokale bevolking en niet op toeristen of de hogere klasse. De sfeerverlichting bestaat er uit tl-lampen en de kaart heeft niet tien, maar vijf soorten kebab, maar het eten is goed, de smaak is niet aangepast aan toeristen die niet van pittige kruiden houden en de prijzen zijn er heel schappelijk. Ze hebben er alleen geen bier.)
Daarna gingen we met z'n vijven nog even door naar een straatbarretje om een biertje te drinken. Toen we het straatje in liepen en de bediening zag dat we een tafel aan het zoeken waren, werden twee Turkse jonge mannen van een vierpsoonstafel naar en tweepersoonstafel gedirigeerd en werd bijna de stoel onder een oud mannetje vandaan getrokken om voor de vijfde zitplaats te zorgen. Wij voelden ons daar een beetje opgelaten door, wij hadden geen zin om de arrogante toeristen uit te hangen waarvoor plaats gemaakt moest worden en verontschuldigden ons bij de drie mannen, maar die wilden daar niets van weten. (Had ik al gezegd hoe aardig en gemoedelijk de mensen hier zijn?)
Na twee biertjes en twee 'opgedrongen' schotels mezze van het huis vonden we het welletjes en gingen we voldaan terug naar het hotel.