Dag 32 - Een vage lunch, formele aanwijzingen en pakken met geld

Dag 32 - di 3 jun - Mary - Buchara (Oezbekistan)

Reisdag.
Vroeg vertrokken om voor de lunch het Turkmeense deel van de grens over te komen. 
Rond tien uur in een stad bij de bazaar gestopt om inkopen te doen voor de lunch. Doelloos over bazaar gelopen tot ik iets lekkers rook, een gefrituurd pasteitje. Gevraagd om de prijs kreeg ik vier vingers. Wetende dat afhankelijk van de vulling zo'n pasteitje tot vijf tanat kon kosten vroeg ik er twee en begon ik geld te tellen. Dat tellen bleek overbodig, met vier vingers bedoelde ze dat het 0,40 tanat (€ 0,08) kostte. De vulling bleek maar uit een minuscuul stukje vlees te bestaan, de rest smaakte naar oliebol. Lekker.

Voor twaalf uur waren we bij de grens. Ik was een uur van te voren weer als vrijwilliger aangewezen om afscheid te nemen van onze officiële gids. Omdat hij redelijk goed Engels sprak had ik het iets makkelijker, ik hoefte het niet erg simpel te houden (is een stuk moeilijker dan het lijkt) en ik hoefte het niet op papier mee te geven om het te kunnen laten vertalen (in de bewegende bus kan ik niet op papier schrijven). De techniek liet me in de steek. De accu van mijn tablet was leeg, zodat ik het in een bewegende bus op het kleine schermpje van mijn telefoon moest schrijven (ik moet de tekst ergens op uitwerken). 

Dear Abdul, 

I don't think you like to start early.
Yesterday you were a little late and this morning you were walking, but not realy awake yet. 
But when you are fully awake, you can tell us a lot. 

You told us about Turkmenbaşi and his past. 
You told us about the development of Ashgabat and all its marble buildings. 
And you told us about the nice myths of Merv. 

Yesterday you took us to a nice beer garden.
But for you it wasn't for the beer or for the garden, for you it was about the nice Russian women who work there. 
I agree, the ladies were nice and the beer wasn't bad either. 

We are happy you were our guide and we are happy to have met you.
On behalve of the whole group I want to thank you. And give you a little present out of appreciation. 

Abdul, thank you very, very much!

Deze keer geen emotionele uitbarsting, maar wel dankbaarheid (en volledige verassing, ik heb hem bijna bij zijn kraag weer de bus in moeten trekken, zo snel wilde hij bij de grens uitstappen). 
Er moesten een paar douaniers, politieagenten en marechaussees naar ons paspoort kijken, maar Turkmenistan uit ging relatief snel (ze hadden waarschijnlijk haast om voor de lunchpauze van ons af te zijn). Vanaf het douanegebouw tot de grens zelf was ongeveer een kilometer, die we met een pendelbusje konden afleggen.
Tot de Oezbeekse grens was het nog ongeveer twee kilometer, die we lopend moesten afleggen. Uiteraard op het heetst van de dag, de vrachtwagenchauffeurs die in het niemandsland stonden te wachten keken verbijsterd toe hoe wij met al onze bagage, al zwetend, langsliepen. Het was een erg slecht wegdek, waarop het niet makkelijk sleepte met rolkoffers (bij de koffer van een van mijn reisgenoten begaven de wieltjes het zelfs). Ik was erg blij met mijn rugzak, ik trok slechts mijn lichte handbagage achter me aan. 
Bij het hek van de Oezbeekse grens kwam ik samen met een andere reisgenoot ver voor de anderen aan. Hij ging onmiddelijk terug om anderen te helpen, ik bleef achter om op de bagage te letten (ik had geen bezwaar tegen deze verdeling van verantwoordelijkheden).
We wilden wachten tot José aangekomen was met het groepsvisum voordat we het hek door gingen. Ik stond daar in de volle zon te wachten, totdat de grensbewaker aan de andere kant van het hek gebaarde dat ik in de schaduw naast hem kon komen zitten. En wanneer iemand in uniform met een geweer op zijn rug je bij een vreemde grens een aanwijzing geeft, dan is het altijd verstandig om die op te volgen. ;-) Hij wilde graag even mijn paspoort zien (wanneer een aardige meneer in een uniform, met een geweer op zijn rug, bij een vreemde grens, etc. etc...) Hij was onder de indruk van de visa in mijn paspoort (keek nog even een paar keer naar mijn Chinese visum van vorig jaar september en dit jaar juni om te kijken naar de verschillen) en vroeg naar het ontbrekende visum voor Oezbekistan (dat is een groepsvisum dat José bij zich heeft, grappig genoeg staat daar mijn paspoortnummer op omdat ik als eerste deze reis geboekt heb). Ik heb hem een keer of vijf gezegd dat het groepsvisum er aan kwam (als reisleidster kwam José als laatste, om er zeker van te zijn dat er achter haar geen problemen konden ontstaan en om te zorgen dat er niemand om wat voor reden achterbleef). Omdat zijn kennis van het Engels en Nederlands (en vermoedelijk ook van het Duits, dat bij mij de laatste tijd weer redelijk opgerakeld is) en mijn kennis van het Oezbeeks en Russisch beperkt tot nihil was, was er verder weinig mogelijkheid tot communicatie tussen ons. Verder was het best een aardige jongen. Toen we compleet waren was zijn horde redelijk snel genomen. (Hij moest controleren of wij allemaal op het groepsvisum stonden. Dat kan wat tijd in beslag nemen, omdat onze namen natuurlijk compleet vreemd zijn en deze letter voor letter vergeleken moeten worden. Mijn naam is dan nog het makkelijkst, omdat ze Dimitrie in een keer begrijpen.)
Het douanekantoor van Oezbekistan was nog niet bemand, omdat het nog lunchpauze was. We konden alvast wel de formulieren invullen waarop we aan moesten geven hoeveel geld en waardevolle goederen we invoerden (niet-professionele camera's en dure smartphones waren niet interessant, goedkope tablets en e-readers wel, omdat die hier nauwelijks te krijgen zijn). Er was blijkbaar iemand eerder klaar met zijn lunchpauze, want het loket waar we de toegangsstempel moesten krijgen ging eerder open dan verwacht. Daarna kwam er ook iemand die de bagagescanner moest bedienen (dat schoot wat minder op, omdat hij in het begin ook de controle van het formulier en de bagage in het volgende kantoortje uit moest voeren, maar na een paar tefoontjes kwamen er een paar anderen van hun lunch terug en kwam er enige beweging in. Ik was daarna vrij snel aan de beurt. Mij werd gevraagd of ik medicijnen bij me had (waarschijnlijk bedoelden ze drugs). Met een etui vol strips paracetamol, ibuprofen, imodium en norit in mijn tas leek het me geen goed idee om daarover te liegen en dus zij ik dat ik normale medicijnen tegen hoofdpijn bij me had (in een land waar een fles wodka goedkoper kan zijn dan een fles water, leek me dat een begrijpelijke eerste levensbehoefte). Dat wilden ze graag zien, waarop ik mijn tas open maakte en een strip paracetamol liet zien. Ze vroegen of ik nog meer bij me had en ik liet een strip imodium zien. Waarschijnlijk wilden ze niet weten wat er na paracetamol en imodium kwam, want ze waren tevreden. Ik kreeg twee stempels op het duplicaat van mijn formulier en mocht doorlopen.
Uiteindelijk duurde de hele grensprocedure ongeveer drie uur. Omdat het in een aantal etappes verliep en we een stuk hebben moeten lopen leek het alsof het allemaal redelijk soepel was gegaan.
Toen we allemaal onze stempels op onze formulieren hadden gekregen konden we de bus in stappen naar Bukhara. Het was een gloednieuwe touringcar op de eerste reis (Chinees, dus een beetje weinig beenruimte) en nog echt nieuw ruikend.

Een paar uur later waren we in Bukhara. (Iets eerder dan verwacht, omdat de chauffeur flink doorreed (waarschijnlijk zijn ze hier niet zo streng als in Turkmenistan, waar je na je tweede snelheidsovertreding je rijbewijs kwijt raakt en opnieuw je rij-examen mag zien te halen). Ondanks de redelijke staat van de wegen misschien niet zo'n goed idee, omdat Chinese bussen niet echt bekend staan om hun degelijkheid.)
Eerste missie, na het in de kamer zetten van de bagage, was het wisselen van geld. Dat blijkt lastiger te zijn dan verwacht in een redelijk toeristische grote stad als Bukhara. De enige bank die geld wisselde is opgedoekt en het geldwisselkantoor was gesloten. We werden verwezen naar een groot hotel, maar daar hadden ze in eerste instantie slecht voor € 150 aan Oezbeekse som. Toen ze door hadden dat ze 15 personen binnen hadden staan die gemiddeld elk € 50 wilden wisselen, werd het noodscenario in werking gesteld. Er werden een paar mensen weggestuurd die waarschiijnlijk bij alle mogelijke winkels in de buurt al het geld hebben weggehaald. Binnen vijf minuten konden de eersten geld wisselen en er bleef geld binnen stromen. Voor € 50 ontving ik 170 biljetten van 1.000 som (grove omrekenkoers: delen door 3.000), wat een flink pak geld is (negen biljetten met een tiende er omheen gevouwen maakt de bundel niet dunner, maar wel makkelijker hanteerbaar).

Met zakken bulkend van het geld zijn we naar het centrale plein van de oude stad gegaan, rond een vijver genaamd Labie Hauz. Daar hebben we geprobeerd om een deuk te slaan in onze geldvooraad door bier te bestellen en daarna een terras verderop te gaan eten. (Dat kostte 8.000 som per halve liter bier en ongeveer 14.000 per hoofdgerecht. Dat we zonder problemen ons hotel terug konden vinden geeft aan dat de deuk niet al te groot was.) Een heerlijk stukje lamsvlees gegeten (met een flinke vetrand,  vond ik niet erg).